Günümüzde çocuklarda görülen metabolik sorunlar giderek artarken, insülin direnci çocukluk çağında en sık karşılaşılan endokrin problemlerden biri haline gelmiştir. Erken dönemde fark edilmeyen insülin direnci, ilerleyen süreçte tip 2 diyabet, obezite, karaciğer yağlanması ve kardiyometabolik risklerin artışı gibi sağlık sorunlarına zemin hazırlayabilir. Bu nedenle çocukların doğru ve sürdürülebilir bir beslenme programıyla desteklenmesi önemlidir.
Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Fikret İşbilir, insülin direnci olan çocuklarda beslenmenin önemine dikkat çekerek ailelerin günlük beslenme planında dikkat etmesi gereken noktaları detaylandırıyor.
Çocuklarda İnsülin Direncinin Temeli Sağlıksız Beslenme ve Hareketsizlik
İnsülin direnci, vücudun salgıladığı insüline karşı duyarlılığının azalmasıyla ortaya çıkar. Çocuklarda bu durumu tetikleyen faktörler; yüksek karbonhidrat tüketimi, şekerli içecekler, hareketsizlik ve hızlı kilo alımıdır.
Uzm. Dr. Fikret İşbilir, çocuklarda erken dönemde görülen kilo artışının mutlaka dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini belirtiyor.
İnsülin Direnci Olan Çocuklar Nasıl Beslenmeli?
Rafine Şeker Tüketimi Sınırlandırılmalı
Şekerli içecekler, paketli gıdalar, şekerlemeler ve beyaz unlu ürünler kan şekerinin hızlı yükselmesine ve ardından ani düşüşlere neden olabilir.
Uzm. Dr. Fikret İşbilir, “Şekerli içecekler çocuklarda insülin direncini en çok tetikleyen alışkanlıklar arasındadır.” diyerek ailelere özellikle günlük içecek tercihlerine dikkat etmelerini öneriyor.
Liften Zengin Gıdalar Beslenmenin Temeli Olmalı
Lifli gıdalar kan şekerinin daha yavaş yükselmesini sağlar ve uzun süre tokluk hissi verir. Bunun için:
- Sebzeler
- Kabuklu meyveler
- Tam tahıllar
- Kurubaklagiller
çocukların günlük menüsünde yer almalıdır.
Protein Alımı Düzenli Olarak Sağlanmalı
Protein, çocuklarda kan şekeri dengesini korur ve kas gelişimini destekler. Her öğünde yaşa uygun miktarda protein tüketilmesi önemlidir. Örnek protein kaynakları:
- Yumurta
- Balık
- Tavuk
- Kırmızı et
- Yoğurt ve peynir gibi süt ürünleri
- Kurubaklagiller
Sağlıklı Yağlardan Korkulmamalı
Uzm. Dr. Fikret İşbilir’e göre omega-3 içeriği yüksek besinler çocuklarda hem metabolik yanıtı iyileştirir hem de tokluk hissini güçlendirir. Sağlıklı yağ kaynakları:
- Zeytinyağı
- Avokado
- Ceviz, badem, fındık
- Somon gibi yağlı balıklar
Porsiyon Kontrolü Şart
İnsülin direnci olan çocuklarda küçük, dengeli ve aralıklı öğünler kan şekerinin daha sabit ilerlemesini sağlar. Aşırı büyük porsiyonlar kan şekeri dalgalanmalarına yol açabilir.
Hazır ve Paketli Gıdalardan Uzak Durulmalı
Hazır kekler, krakerler, fast food ürünleri ve yüksek şeker içeren paketli atıştırmalıklar insülin yanıtını olumsuz etkiler. Ailelerin evde sağlıklı atıştırmalıklar hazırlamayı tercih etmeleri önerilir.
Su Tüketimi Artırılmalı
Yeterli su içmek metabolizmanın düzenli çalışmasına yardımcı olur. Uzm. Dr. Fikret İşbilir, çocukların yaşına ve kilosuna uygun su tüketiminin günlük rutine mutlaka dahil edilmesi gerektiğini belirtiyor.
Çocuklarda Sağlıklı Beslenme Bir Alışkanlık Sürecidir
Uzm. Dr. Fikret İşbilir, insülin direnci olan çocuklarda beslenme düzeninin tek başına yeterli olmayacağını; uyku, hareket ve genel yaşam alışkanlıklarının da bütüncül olarak ele alınması gerektiğini vurguluyor. Çocukların düzenli fiziksel aktiviteye teşvik edilmesi, ekran süresinin sınırlandırılması, yeterli uyku düzeninin sağlanması ve ailenin sağlıklı beslenme konusunda örnek olması metabolik dengeyi güçlendiren unsurlar arasında yer alıyor.
Çocukluk çağında yapılan her doğru düzenlemenin, ilerleyen yaşlarda ortaya çıkabilecek diyabet ve diğer metabolik hastalık risklerini belirgin ölçüde azalttığını belirten Dr. İşbilir, erken dönemde beslenme alışkanlıklarının iyileştirilmesinin çocukların hem bugünkü sağlığını hem de gelecekteki yaşam kalitesini olumlu yönde etkilediğini ifade ediyor.
