Keten tohumu nedir dediğimiz zaman yaz aylarında sarı ya da mavi yumuşak çiçekler açan bir bitkinin tohumu diyebiliriz. Keten tohumu içerdiği vitamin, mineral, yağ, protein ve lif’ten dolayı genellikle ‘fonksiyonel gıda’ grubunda yer alır. Amerika Ulusal Kanser Enstitüsü, keten tohumunu kanser önleyici etkisiyle araştırılması gereken gıdalar arasına dahil etmiştir. Bu durumun da keten tohumunun önemi hakkında bize güzel bir ipucu olduğunu söyleyebiliriz.
Keten tohumunda ne var diyecek olursak yüzdesel anlamda %41 oranında yağ, %28 oranında posa %21 oranında protein vardır.
Şimdi aklımızda olan soru yani bu keten tohumunun bizlere faydası nedir şöyle bir bakalım;
- Keten tohumu içerdiği omega-3 yağları nedeniyle kandaki kötü kolesterolü orta derecede azaltır. Vücutta antioksidan etki göstererek oksijen yanma ürünlerini yok eder. Bunun yanında iltihabı önleyici, kan şekerini ve tansiyonu hafif derecede düşürücü özellikleri de vardır. Ayrıca kanın pıhtılaşma eğilimini azaltır, plazma trigliserid düzeyini, aritmi riskini azaltır. Dolayısıyla keten tohumunun koroner kalp kalp hastalığı riskini de azalttığı söylemeliyiz.
- Keten tohumun 100 gramında yaklaşık 28 gram diyet lifi vardır ve bu lifin üçte ikisi suda çözünmeyen, geri kalanıysa çözünen lif özelliği taşır. Suda çözünmeyen lifler dışkı yoğunluğunu arttırarak, bağırsak geçiş zamanını azaltarak kabızlığı önleyici, bağırsak yumuşatıcı etki yaparlar. Keten tohumunda bulunan çözünür lifler ise kan şekeri seviyesini korur, kolesterol seviyesini düşürürler. Ayrıca yüksek lif miktarının kanseri önleyici etkisi vardır. Keten tohumu açlık ve tokluk kan şekerinde azalma yaptığı için şeker hastaları tarafından da kullanılmasını biz diyetisyenler öneriyoruz.
- Keten tohumu et tüketmeyen kişiler için önemlidir çünkü B12 hayvansal gıdalarda bulunur fakat keten tohumu bunun dışında yer alır. Keten tohumu ideal B12 vitamini kaynağıdır ve özellikle vejetaryenler için tüketilmesi gereken besinler arasındadır.
Evet keten tohumu faydalı. Fakat her zaman her şekilde tüketebilir miyiz? Cevabımız tabii ki de hayır. Dikkat etmemiz gereken belli başlı noktalar ise şu şekilde sıralanabilir:
- Keten tohumunda fitik asit vardır bu asit çinko ve kalsiyum gibi pozitif yüklü minerallere bağlanarak bu minerallerin yetersizliğine neden olabilmekte ve kemik gelişimini etkileyebilmektedir.
- Keten tohumu ve yağı bir nevi müshil görevi görmektedir. Bu yüzden aşırı kullanılmamız durumunda ishal gibi sorunlarla karşılaşabiliriz.
- Keten tohumunun gebelik döneminde ve hormon problemi yaşayan kadınlarda nasıl etkilerinin olduğu hakkında yeterli araştırma olmadığı için doktor veya diyetisyene danışmadan tüketilmemelidir.
- Keten tohumu kan şekeri seviyelerini düşürebileceğinden, diyabet ilacı kullanan bireyler keten tohumu alırlarsa düşük kan şekeri problemi yaşayabilirler bu konuda dikkat edilmelidir.
- Tohumlar kan pıhtılaşmasını yavaşlatabileceğinden, kanama bozukluğu olan kişiler tarafından kullanılmamalıdır. Ayrıca, ameliyattan en az iki hafta öncesinde keten tohumu tüketmeyi bırakmak gerekir.
- Emzirmede güvenliği ile ilgili yeterince veri olmadığından, emzirme döneminde kullanılmaması daha uygundur.
Ve gelelim o hepimizin aklına takılan meşhur soru! “KETEN TOHUMU ZAYIFLATIR MI?”.
Keten tohumun içerdiği omega-3 yağ asitleri kan şekeri düzeyini korur ve tokluk hissi vererek daha az yemek yemeyi sağlar. Bağırsağı harekete geçirip metabolizmayı hızlandırıcı etkisi vardır bu yönüyle keten tohumu kilo kontrolü için bir yardımcıdır diyebiliriz. Fakat unutmamak gerekir ki keten tohumu bir mucize değildir. Yani sadece keten tohumu tüketerek zayıflamayı amaçlamak pek de doğru olmayacaktır.
Peki keten tohumunu günlük beslenmemize nasıl dahil edebiliriz?
- Kaynatarak içilebiliriz.
- Öğüterek toz haline getirilebilir. Bir kaşık ağza attıktan sonra arkasından su içilebiliriz.
- Kavrulmuş olarak tükettiğimizde daha lezzetli bir tadı olur ve bu şeklide de tüketebiliriz.
- Tohum şeklinde tüketeceksek iyi çiğnemeliyiz.
- Mutfağımızda keten tohumunu bulundurarak öğütülmüş halde salatalarımıza, yoğurdumuza, müslimize koyabilir, hamur işlerine katabilir, pilavdan çorbalara, tatlılardan tuzlara her yemeğimizde kullanabiliriz.
Dikkat etmemiz gereken en önemli nokta; yararlı etkileri olan keten tohumu çeşidinin, sarı keten tohumu olduğudur. Ancak bunun yerine kuş yemi olarak kullanılan keten tohumu da satılmaktadır. Keten tohumu alırken gerçek keten tohumu almaya dikkat etmekte fayda var.
Sağlıklı, huzurlu ve mutlu günler diliyorum.
