Balonlu HSG kateteriyle ağrısız rahim filmi nasıl çekilir?
Rahim filmi çekilmesi sırasında rahim boşluğu ve tüpler rahim ağzından verilen 5-10 ml (1-2 çorba kaşığı) ilaçla doldurulur. Eskiden ilacı içeriye göndermek için metal borular kullanılır, bunlar yıkanıp sterilize edilerek tekrar tekrar iş görürdü. Son 15 yıldır gittikçe artan oranda bu iş için tek kullanımlık balonlu HSG kateterleri kullanılmaktadır.
Bu kateterler kauçuk benzeri esnek malzemelerden yapılmış, kibrit çöpü kalınlığında borucuklardır. Uç kısımlarında, şişirildiğinde bir fındık büyüklüğüne erişen minik bir balon vardır. İnceleme sırasında kateterin ucu rahim ağzına yerleştirilir ve içeri verilen ilacın geri gelmemesi için balonu şişirilir. Metalden yapılmış, ucunda topaç benzeri bir metal tıpası bulunan sterilize edilerek tekrar tekrar kullanılabilen sert borular yerine tek kullanımlık balonlu HSG kateteri kullanıldığında, rahim delinmesi olasılığı ortadan kalkar. Rahim delinmesi olmaması için ve aletin ucundaki topaçla rahim ağzını sıkıştırıp tıkamak için çengelli alet ile rahmi tutup çekmeye gerek kalmaz. Çengellerin geçtiği yerlerden kaynaklanan kanama olmayacaktır. Dış kaynaklı enfeksiyon riski minimal düzeye iner. Çengelli alet ile rahmin çekilmesinin sebep olduğu ağrı ve spazmlar ortadan kalkmış olur. Korku ve endişe ağrı eşiğini olumsuz etkiler. Tek dişli tenekulumu bilen, İnternette veya çeşitli yayınlarda söz konusu çengelli aleti görüp korkan kadınlar artık biraz olsun rahatlayabilir.
Tenekulum denilen çengelli aleti kullanmadan iyi bir rahim filmi çekebilmek için C kollu röntgen cihazına ihtiyaç vardır. Çünkü öne veya arkaya dönük rahimlerde bu alet rahmin karşısına hareket ederek onun önden filmini çekebilir. Diğer röntgen makinelerinde ise kaliteli bir film elde etmek için yani rahme poz verdirebilmek için onu tenekulum ile tutup çekmek gerekir. Bu işlem de şiddetli ağrı ve spazm oluşmasını tetikleyebilir. C kolu olmayan analog veya dijital bir röngen makinesi kullanılacaksa tenekulumla rahmi çekmeden alınan filmlerde rahim anomalileri, polipler ve rahim içi yapışıklıklar görülmeyebilir, teşhis edilemeyebilir. Bu şekilde çekilen bir film, başını öne eğmiş, yere bakan bir insana karşıdan vesikalık fotoğraf çekmeye benzer. Resmi çektiren kişinin yüzünü değil sadece saçlarını görebilirsiniz.
Sert metal boruların içindeki havayı boşaltmak ve kontrol etmek daha zordur. Yeterince boşaltılamayan hava, ilaçla birlikte rahim içine geçtiğinde polip veya myomları taklit eden imajlar oluşturur ve yanlış tanılara sebep olabilir.
Tek kullanımlık balonlu HSG kateterinin dezavantajı inceleme başına yaklaşık 25 dolar ek maliyet getirmesidir. Ancak faydaları yanında bu maliyet oldukça makul sayılabilir.
