Japonya’da 7980 kişi üzerinde yapılan çalışmada, burun tıkanıklığı olan kişilerin İki kat daha uyku ile ilgili sorunlar çektikleri ve sosyal hayatlarının önemli ölçüde etkilendiği, kişilerde zihinsel sorunları da ortaya çıkarıp başarısızlıkların nedeni olduğu ortaya konulmuştur.
Burun tıkanıklığı burun boşluklarından hava geçişinin azalması veya durması durumudur. Normal sağlıklı nefes alış burun üzerinden olur. Burun tıkanıklığında bu görevin yerine getirilmesi zorlaşır veya imkânsızlaşır. Bunun yanı sıra ağız kokusu, uyku apnesi ve horlama, koku ve tat azalmasına duygusu neden olur. Burun tıkanıklığı sosyal hayatı da etkiler. Kişinin fizik aktivitelerini etkiler, kondisyonunu düşürür. Günlük yaşamında yol yürüme, merdiven çıkma, spor gibi fiziksel hareketleri güçleştirir. Burun tıkanıklığı olan hastalarda cinsel fonksiyon bozukluğu gelişir. Gün içi yorgunluk, uyuklama hissi, uykuyu yeterince alamama, İşte motivasyon problemleri görülür. Çocuklarda gece altını ıslatma, baş ağrıları, dikkat dağınıklığı, okulda başarısızlıklar görülür.
Burunda tıkanıklık yapan en fazla sebepler arasında Burnun orta bölmesini oluşturan Kıkırdak kemik yapının (septum) eğrilikleri(septum deviasyonu), konka hipertrofisi denilen burun etleri büyümesi veya çocuklarda adenoid hipertrofisi denilen geniz eti büyümesi gibi durumlarda kalıcı burun tıkanıklığı oluşur.
Burun eti büyümesi olarak bilinen Konka Hipertrofisi hasta tarafından, bazen burundaki polip adı verilen ekstra et oluşumları ve burnun arka kısmındaki özellikle çocuklarda burun tıkanıklığının nedeni olan, geniz eti kavramı ile karıştırılmamalıdır. Hepsi farklı durumlar ve hastalıklar olup nedenleri ve tedavileri de farklıdır.
Burunda konka adı verilen etlerin şişmesi, genellikle burundaki allerji veya iltihabi hastalıklarla ortaya çıkabilmektedir. Konkalar, burun kanallarının yan duvarlarına asılı, bol miktarda kan içeren, süngersi yapıda dokulardır. Burun etleri burunun ucundan genize doğru uzanır. Bunlar her bir burun deliği kanalında, üst üste yerleşmiş, birbirine paralel, üç adet oluşumdur. Alt burun etleri hacimlerinin artıp azalmasıyla burundan geçen hava miktarını ayarlarlar ve bu geçiş sırasında havayı ısıtırlar nemlendirirler. İleri derecede şişip burundan hava geçişini engelliyecek duruma gelmişse, yani fonksiyonları kaybolmuşsa yeni yöntem radyofrekans yöntemiyle ağrısız ve tamponsuz kolayca küçültülürler.
Burun kıkırdak ve eğrilikleri (Septum deviasyonu ) olan burun tıkanıklıklarında cerrahi yöntem tercih edilir. Basit bir müdahale ile tıkanıklığa neden olan septum denilen kıkırdak kısım düzeltilir. İşlem sonrası kişinin genellikle ağrısı olmaz, olsa bile basit ağrı kesicilerle sorun çözülür. Ameliyat sonrası buruna yerleştirilen Yeni nesil silikon tamponlarla ameliyat sonrası hasta nefes alabilir. tüm işlemler burun içerisinden yapılır ve dışarıda herhangi bir kesik izi görülmez. Buruna darbe alınmadığı sürece İyi ve kuralına uygun yapılan ameliyatta deviasyon tekrarlamaz.
Burun polipleri, burnumuzun ve sinüslerimizin içini döşeyen mukoza dediğimiz dokulardan kaynaklanan üzüm tanesine benzeyen yapılara polip diyoruz. Polipler normalde olmaması gereken dokulardır. Her insanda olan Konka dediğimiz burun etleri ile karıştırmamak gerekir. Genellikle sebebi alerjik durumlardır. Tedavileri ilaçlarla sağlanır fakat Burnu tıkayan ve ilaç tedavisinden başarı sağlanamayan poliplerin tedavisi cerrahidir. Endoskopik sinüs cerrahisi adı verilen yöntemle kaynaklandıkları yerlerden hastalıklı dokular çıkartılmalıdır. Başarılı bir ameliyata rağmen %40 tekrar edebilir. Ancak tekrar edecek diye ameliyattan kaçınılırsa sağlığımızı ve yaşam kalitemizi ciddi oranda bozar. Tekrarı önlemek için uzun dönem baskılayıcı hastalığa uygun burun spreyleri kullanmak gerekebilir.
Çocuklarda görülen geniz etleri büyüklük ve sıkıntı durumuna göre cerrahi yöntemle alınır.
