Meme, yağ dokusu, süt bezleri ve burada üretilen sütü meme başına taşıyan kanallardan oluşur. Bu süt bezleri ve kanalları döşeyen hücrelerin, kontrol dışı olarak çoğalmalarına meme kanseri denir. Kadınlarda en sık görülen ve en sık ölüme neden olan kanserdir. Kadın kanserlerinin %25’ini ve kansere bağlı ölümlerin %15’ini oluşturmaktadır.
Dünyada meme kanserine yakalanan kadınların risk oranı nedir
Günümüzde ABD’de, yedi kadından birisi meme kanserine yakalanmaktadır. Bu oran Avrupa ülkelerinde on kadında birdir. Ortalama 8 kadından 1’ inde görülür.
Türkiye’de meme kanserine yakalanan kadınların risk oranı nedir?
Meme kanseri kadınlarda en sık görülen kanser türüdür. 2013 yılı içerisinde tanı konulan her 4 kadın kanserinden 1’i meme kanseridir. Ülkemizde meme kanseri tanısı alan kadınların %45’inin 50- 69 yaş arasında olduğu, %40 ının ise 25-49 yaş aralığında yer aldığı görümektedir.
Meme kanseri evreleri incelendiğinde veri tabanında yer alan invaziv vakaların sadece %10,0’u uzak evredir.
Belirtileri nelerdir?
Meme kanserinde önemli olan nokta, belirti vermeden, yani kitle oluşmadan saptamaktır. Bu da rutin muayenelerin önemini ortaya koyuyor. Memede görülen şu belirtiler kanserin habercisi olabilir; İçe çekilme, erozyon ülser, kızarıklık, yeni akıntı, sertleşme, çukurlaşma, yumru , ele gelen kitle, damarlarda belirginleşme, meme ucunda çekilme, asimetri, portakal kabuğu görünüm, bir memede şişme yada sarkma, aşırı büyüme, kolda anormail şişme belirtileri.
Meme kanserlerinin obezite ile ilişkisi nedir?
Meme, uterus korpusu ve over gibi kadın kanserlerinde en önemli risk faktörlerinden birisi de obezitedir. Obezitenin etken olduğu kanserler daha çok kadınları etkilemektedir. Bu nedenle obezite ile ilişkili kanserlerin örüntüsü incelendiğinde kadınlarda hızın erkeklere göre yüksek olması beklenen bir durumdur.
Doğum kontrol hapları meme kanserine yol açar mı?
Doğum kontrol haplarından ziyade menopozdan sonra alınan hormon tedavileri meme kanserini tetikleyebilmektedir
Erkeklerde meme kanseri olur mu?
Erkeklerde meme dokusu daha azdır ve 100 kadında meme kanseri oluyorsa, buna karşılık bir erkekte meme kanseri görülmektedir. Meme kanserlerinin yaklaşık %1’i erkeklerde meydana gelir. Her yıl yaklaşık 300 erkeğe meme kanseri tanısı konmaktadır. Erkeklerde meme kanseri en yaygın olarak 60 yaş üstü erkeklerde görülür. Hastalık tanısı kadınlara göre daha geç konur
Meme kanseri sonrası gebe kalınabilir mi?
Bu hastalığa yakalanan kişinin tüm tedavilerinin bitmesini takiben, genellikle 4-5 sene sonra şartlar uygunsa gebeliğe belki izin verilebilir. Bu durumda bile yakın takip çok değerlidir.
Meme kontrolleri yaşlara göre farklılık gösteriyor mu? Hangi sıklıkla yapılmalı?
Meme muayenesi ve sıklığı yaşa göre farklılık gösteriyor. Aşağıdaki mememuayene takvimine göre hareket edilmesi faydalı olacaktır.
Kişisel muayene: 20 yaş ve üzeri, ayda bir kere.
Doktor muayenesi: 40 yaş ve üzeri , her yıl
Mamografi taraması: 40-50 yaş 2 yılda bir. 50 yaş üzeri yılda bir kere
Mamografi zararlı mıdır?
Mamografi düşük dozda daha yüksek kalitede görüntü verebilen bir tekniktir. Kullanılan X-ray dozu genellikle 30 KVP’dir . Tekniğin ve cihazların gelişimine paralel olarak meme incelemesinde maruz kalınan doz giderek azalmaktadır. Dünya literatüründe mamografi nedeni ile kanser olmuş kadın yoktur.
Kendi Kendine Meme Muayenesi Ne Demektir ve Neden Yapılmalıdır?
Kendi kendine meme muayenesi, memelerde yumru, şişlik, kalınlaşma gibi, kanser belirtisi olabilecek değişiklikleri kişinin kendi başına kontrol etmesi demektir. Meme kanserinin erken evrelerde teşhis edilebilmesi sayesinde hastalıktan sağ kalabilme şansı çok daha yüksektir. Tüm meme kitlelerinin %80’i iyi huylu olmasına rağmen, kendi kendinize yapabileceğiniz düzenli bir meme muayenesi ile tehlikeli olabilecek değişiklikleri erken dönemde yakalayabilirsiniz.
Kendi Kendine Meme Muayenesi Ne Zaman Yapılmalıdır?
Memelerinizi ayda bir kere, adetinizin bitiminden 3 ila 5 gün sonra muayene etmelisiniz. Artık adet görmüyorsanız ve menopozdaysanız; meme muayenenizi her ayın aynı günü, örneğin ayın birinci günü veya sizin için hatırlanması kolay bir tarihte yapınız. Her muayenede, memelerinizin hatlarına ve kıvamına alışacak ve değişikliklere karşı daha uyanık olacaksınız.
Meme kanserlerinden korunma yolları nelerdir?
Emzirme (Bebeklerinizi emzirin, emzirmek kadını meme kanserinden korur, muayene, ultrason ve mamografi kontrollerinin zamanında yapılması,kendi kendine muayene,ilk çocuğun 30 yaş öncesinde doğması, ideal kilonun korunması ve kilo alınmaması, alkol ve sigara kullanmama, mevsim sebzeleri ve meyve tüketimi, bol bol yürüyüş ve sporu ihmal etmeme, dengeli ve yeterli beslenme, stres etkenlerinden uzak durmak ve hayata pozitif bakmak
Risk faktörleri ne göre sıralarsak kimler risk grubuna girer ?
Hormonal etkiler (Artan östrojen maruziyeti): Erken adet görme ( 11 yaş), adetten geç kesilme: (55 yaş), İlk doğumu geç yapma: (40 yaş), doğum yapmama, hormon replasman tedavisi
Ailesel yatkınlığa bağlı etkiler: Risk fakötörünün 2 katını kapsamaktadır.
- Diyet (Obesite)
- Yaş
- Yüksek dozda radyasyona maruz kalma
- 8-10 yıldan fazla hormon tedavisi alma
- Geçirilmiş meme hastalıkları
- Alkol
- Stres
Meme kanseri tedavisi erken evrelerde yüzde yüz sağlanabilir. Bu yüzden kadınların en azından adet sonrası bir kere kendi kendini muayene etmesi, ve memesinde meydana gelen değişiklikleri fark etmesi çok önemlidir.
Gelişmiş ülkelerde meme kanseri erken evrede yakalanabilirken, gelişmekte olan ülkelerde ve maalesef ülkemizde meme kanseri hastaları ileri evrede hastanelere başvurabilmektedir. Bu durum hem hastanın hayat kalitesini azaltmakta, hem de sağlık giderlerine ek yük getirmektedir. Bu yüzden her zaman tdediğimiz gibi erken tanı hayat kurtarır.
