Değiştirebilecekleriniz:
1-Çocuk sahibi olmamak veya geç yaşta doğurmak: Çocuğu olmayan veya 30 yaşından sonra doğuran kadınlarda meme kanseri riski hafifçe daha yüksektir. Çok sayıda çocuk doğurmak ve erken yaşta çocuk sahibi olmak meme kanseri riskini azaltır.
2-Doğum kontrol hapı kullanımı: Çalışmalar, doğum kontrol hapı kullanan kadınların meme kanseri açısından kullanmayanlara göre hafifçe daha fazla risk altında olduğunu göstermiştir. İlacın bırakılmasıyla risk azalmaktadır. 10 yıl içinde oran hiç kullanmayanlarla aynı olmaktadır.
3-Emzirme: Bazı çalışmalar, özellikle 1.5-2 yaşına kadar emzirmenin meme kanseri riskini hafifçe azalttığını göstermiştir.
4-Alkol kullanımı: Alkol kullanımı meme kanseri gelişimi ile direk bağlantısı gösterilmiş bir faktördür. Risk alkol miktarı ile orantılı artmaktadır. Günde 2-5 kadeh içen kadınlarda risk içmeyenlere göre 1.5 kat artmaktadır. Menopozdan sonra yumurtalıklar östrojen üretimini durdurduktan sonra, kadının östrojeninin çoğu yağ dokusundan gelir. Menopozdan sonra fazla miktarda yağ dokusuna sahip olunması östrojen seviyesini yükseltir ve meme kanseri gelişimi riskini arttırır.
5-Fiziksel aktivite: Egzersizin meme kanseri riskini azalttığı yönünde kanıtlar giderek artmaktadır. Tek soru ne kadar egzersiz gerektiğidir. WHI (Women Health Initiative) tarafından yapılan bir çalışmada haftada en az 1.5-2.5 saat egzersizin riski % 18 azalttığı saptanmıştır.
Değiştiremeyecekleriniz:
1-Cins: Kadın olmak meme kanseri için temel risk faktörüdür.
2-Yaş: Meme kanseri olma riskiniz yaşlandıkça artar. Meme kanseri 30 yaşından önce oldukça nadirdir. İnvaziv meme kanseri saptanan hastaların % 12.5’i 45 yaşından gençken; % 66’sı 55 yaş ve üzerindedir.
3-Genetik: Meme kanserlerinin % 5-10’unun kalıtımsal olduğu düşünülmektedir. Bu durum aileden geçen gen değişiklikleri, yani mutasyonlara bağlıdır.
4- Ailede meme kanseri öyküsü: Yakın akrabaları arasında meme kanseri olan hastalar meme kanseri açısından yüksek risk altındadır. Birinci dereceden akrabada (anne, kızkardeş, kız) meme kanseri olması riski iki kat arttırır. Ancak, meme kanseri olan kadınların % 70-80’inde aile öyküsü yoktur.
5-Kişisel meme kanseri öyküsü: Bir memesinde meme kanseri gelişen kadınlarda diğer memede veya aynı memenin başka kısmında meme kanseri gelişme riski 3-4 kat artar. Bu ilk kanserin tekrarlamasından farklı bir durumdur.
6-Irk: Beyaz kadınlar Afrikalı kadınlara göre daha yüksek risk altındadır.
7-Coğrafi Konum: Meme kanseri oranları Japonya, Tayland, Nijerya ve Hindistan’da anlamlı derecede düşük, Danimarka, Yeni Zelanda, Britanya ve Amerika Birleşik Devletleri’nde ise yüksektir. Bu farklılıklar muhtemelen beslenme alışkanlıkları, kültürel farklılıklar, gebelik sayıları ve çevresel faktörlerle ilgilidir.
8-Menstruasyon: 12 yaşından önce adet görmeye başlayan kadınlar ve 55 yaşından sonra menopoza girenler hafifçe daha yüksek meme kanseri riskine sahiptirler. Bu, ösrojen ve progesteron hormonlarına daha uzun süre maruz kalmaya bağlıdır.
