Epilepsi tedavisinde en önemli nokta nöbetleri durdurmaya yönelik olarak seçilen ilaçların düzenli ve planlı kullanımıdır. Her beş hastadan dördünde uygun ilaçlar seçildiğinde ve yeterli dozda alındığında nöbetler durur. Hekimler genellikle tek bir epilepsi ilacı ile tedaviye başlamayı tercih etmektedirler. Eğer bu ilaç nöbetleri yeterince kontrol altına alamıyorsa, o zaman ilaç değişimi yapılabilir veya ikinci bir ilaç eklenebilir.
Hangi ilaç?
Doktor epilepsi teşhisi koyduktan sonra, nöbetleri kontrol altına alacağını düşündüğü ilacı seçecek ve ilacın dozunu yavaşça artırarak nöbetleri kontrol altına almaya çalışacaktır. Bu esnada doktorun düzenli takibi sürecek, gereğinde kan örneği alınarak ilaç kan düzeyleri ölçülecektir.
Tedavide başarılı sonuca ulaşana kadar doktorunuzla sıkı irtibat halinde olmalısınız ve aşağıdaki durumlarla karşılaşınca doktorunuzun önerilerini almalısınız:
- Nöbet sayısında beklenmedik bir artış olursa
- Herhangi bir nedenle ilaç alamadığınızda (örn. Mide yakınması)
- Diğer sağlık nedenleriyle
- Gebelik söz konusu olduğunda veya gebe kalmayı düşündüğünüzde
İlaçlarınızı doktorunuzun söylediği şekilde düzenli olarak almalısınız. Ilaçların düzensiz alınması veya almaya ara verilmesi bu ilaçların nöbetler üzerine sağladığı olumlu etkiyi ortadan kaldıracaktır.
- Konvansiyonel antiepileptik ilaçlar (AEİ’lar)
- fenobarbital,
- fenitoin
- karbamazepin,
- klonazepam,
- klorazepat,
- primidon,
- ethosuksimid,
- etotoin,
- valproat,
- trimetadion,
- mefenitoin,
- metsuksimid,
- Diğer antiepileptik ilaçlar etkili ilaçlar
- acetazolamide, sultiam
- Yeni antiepileptik ilaçlar
levetiracetam, - lamotrigin,
- tiagabin,
- topiramat,
- vigabatrin,
- pregabalin,
- zonisamid,
- felbamat,
- okskarbazepin,
- gabapentin,
- rufinamid,
- lakosamid,
- stripentol,
- eslikarbazepin
Epilepsi ilaçlarının yan etkileri nelerdir?
Her ilacın yararı yanısıra yan etkilerinin de olması söz konusudur. Bu ikisini dengelemek hassas bir iştir. Bazı kişilerde herhangi bir yan etki görülmezken bazen de yan etkiler ortaya çıkabilir
Her ilacın farklı yan etkileri söz konusudur. Bu yan etkilerin büyük bir kısmı vücudun ilaca alışması ile kaybolur. En sık rastlanan yan etkiler uyku hali, baş dönmesi ve dengesizliktir. İlaca yeni başlandığında bu yan etkilerin birkaç hafta içinde kaybolması beklenir. Uzun sürmesi ve azalmaması durumunda doktorunuzu aramalısınız.
Bazı insanlar bazı ilaçlara karşı allerjiktir. Böyle durumlarda basit bir deri döküntüsü bile olsa doktorunuzu haberdar edin, eğer gerek olursa doktor ilacı değiştirerek size yeni bir ilaç başlayacaktır. Allerjik durumlar ihmal edilmeye gelmez, hemen doktora başvurmalıdır yoksa bazen çok ciddi reaksiyonlara yol açabilir.
Bazı ilaçlar -genellikle daha eski ilaçlar- çok uzun süre kullanıldığında hafıza ve konsantrasyon kusurlarına, çocuklarda aşırı hareketliliğe, dişetlerinde büyümeye sivilcelere ve kilo artışına neden olabilirler. Bazen yan etkiler nedeniyle doktorunuz size uygun başka bir ilaca geçebilecektir. Bazen de hiç nöbet olmaması karşılığında bir miktar yan etkiye razı olmak gerekebilmektedir
Tedavi ne kadar sürdürülmelidir?
Diğer uzun süreli hastalıklarda olduğu gibi düzenli aralıklarla hekim kontrollerine gitmeye özen gösterilmesi uygun olur. Bu şekilde nöbetlerin takibi yapılacağı gibi, ilaçların etkisi ve ortaya çıkabilecek yan etkileri de gözden kaçırılmayacaktır. Düzenli aralıklarla kan tahlillerinin yapılması da bu nedenle yararlı olacaktır. Ancak ilaçların azaltılıp kesilmesinin sadece hekimin önerisiyle olabileceği, hekime danışmadan kendi başına alınan ilaç dozunu azaltma veya ilacı kesme kararlarının çok ciddi sonuçlara yol açabileceği unutulmamalıdır.
İlaç tedavisini sona erdirilebilir mi?
Hiç kimse sürekli ilaç almayı istemez, ancak sağlıklı olabilmek için bazen bu gereklidir. 2 ile 5 yıl kadar bir süre tedavi altında hiç nöbet geçirmeyen bir epilepsi hastaları, doktorun yapacağı kontroller sonucu tedaviyi tamamlamış olduğu kararına varılabilir. Bu durumda ilaç kesme kararı verilebilir. En az altı aylık bir sürede ilaçlar azaltılarak kesilebilir. İlaç tedavisi bu süre sonunda tamamlanarak sona erdirildiğinde nöbet tekrarlama riski belirli bir oranda vardır. Tekrarlama riski %25 civarındadır. Bu her epilepsi türü için farklılıklar göstermektedir.
Epilepside hangi ilaçları kullanmak sakıncalıdır? Nöbete yol açan ana ilaç grupları nelerdir?
Antikolinesterazlar
- Antidepresanlar
- Antihistaminikler
- Antipsikotikler
- Beta adrenerjik blokerler
- Kemoterapötikler
- Hipoglisemik ajanlar
- Hipoosmolar parenteral solüsyonlar
- İsoniazid
- Lokal anestezikler
- Metilksantin
- Narkotik analjezikler
- Penisilin,
- Fensiklin
- Sempatomimetikler
