Uyku esnasında solunumun en az 10 sn süre ile durmasına ”apne” denir.
OSAS lı hastalarda en sık görülen belirti horlama dır. Horlama sırasında ses kesilir sonrasında iç çekme, kükreme, horuldama şeklinde gürültülü bir solunum olur.
Apneler anında uyku bütünlüğü bozulur. Kişi uyanmasa bile uyku bölünür ve kalitesi azalır. Sabaha kadar devam eden apne atakları sonucu kalp, beyin ve diğer organlar yorulur.
Kişi sabah yorgun, dinlenmemiş hatta dayak yemiş gibi uyanır.
Böyle hastalarda gün içinde uyku hali, ayılamama, aşırı yorgunluk, başağrıları, dikkat ve hafıza bozuklukları baş gösterir
Risk Faktörleri:
Yaş: Yaş ilerledikçe apne ihtimali artar.
Cinsiyet: Özellikle erkekler OSAS için risk altındadır.
Obezite: Kilo artışı apne riskini arttırır. Ayrıca OSAS olan hastalarda kilo artışı olur. Böyle hastalar kolay kilo veremez. Hastalar bir kısır döngü içine girer.
Boyun Çevresi: Anatomik olarak boyun çevresi ne kadar genişse apne ihtimali o kadar yüksektir.
Alkol: Alkol kullanımı apne riskini arttırır.
Yatış Pozisyonu: Sırt üstü uyurken apne ihtimali artar.
Tanı ve Tedavi
OSAS dan şüphelenilen hastalarda bir gece hastaneye yatırılarak çoklu uyku testi (polisomnografi) yapılmalı ve hastalığın tanısı ve şiddeti belirlenmelidir. Bu test ağrısız hastaya direk bir girişimin olmadığı bir testtir. Beyin dalgaları ve dolayısıyla uyku evrelerini ve kalitesini belirlemek için saçlı deriye küçük elektrotlar takılır. Solunum takibi için göğüs ve karın bölgesine kemer benzeri elektrotlar takılmakta, kalp ritmi, horlama ve bacak hareketleri yine küçük elektrotlar yapıştırılarak takip edilmektedir. Bu şekilde elde edilen uyku kaydı alanında uzman, sertifikalı hekimler tarafından değerlendirilerek varsa hastada apneler tesbit edilmekte, hastalık düzeyinde olup olmadığı araştırılmakta ve tanı netleştirilmektedir.
Tedavi:
OSAS tanısı konulduktan sonra,
Hastada üst hava yolunu tıkayan herhangi bir oluşum olup olmadığını (burunda eğrilik, bademciklerde veya burun etlerinde büyüme, geniz eti vs gibi) anlamak için detaylı bir Kulak Burun Boğaz muayenesi yapılmakta ve varsa hastalıklar tedavi edilmektedir.
Sonrasında hastalara gece nefes durduğu anda dışarıdan pozitif basınçlı hava vererek solunumun devamını sağlayan cihazlar önerilmektedir.
PAP (Positive Airway Pressure) diye adlandırılan cihazlar OSAS tedavisinde altın standart tedavilerdir.
- OSAS Tedavi Edilmezse:
- İş ve performans düşüklüğü
- İş kazaları
- Trafik kazaları
- Öğrenme bozuklukları
- Diabet riskinde artış
- Hipertansiyon
- Kalp krizi
- Ritm Bozuklukları
- Felç riskinde artma
- Ani ölüm riskinde artış
- KANSER!!!
